çikolata bağımlılık yapar mı?

                                         

Bizi çikolataya karşı bağımlı kılan en önemli etmen  tatlı olmasıdır.Birçok insandan tatlı gıdaları çok sevdiğini ve bu ürünleri sürekli tükettiğini duyarız.Bu yüzden çikolata hakkında da aklımıza takılan soru; "çikolata bağımlılık yapar mı?" dır.


Gözlemlerime göre bu cevabı tatışılan bir konudur. Bir grup evet derken bir grup hayır demektedir ki bende bu gruba dahilim sanırım. 

Çikolata, tıpkı diğer şekerli yiyeceklerin de yaptığı gibi vücuttaki endorfin hormonunun salgısını tetiklemektedir ve bu hormon, vücudumuzda mutluluk ve haz hissiyle ilişkili olan bir hormondur.

Çikolatanın içerdiği bazı maddeler beynimizin nörotransmitter trafiğini etkiliyor:

Nörotransmitterler: Beynimizin kimyasal mesajcıları da diyebiliriz. Farklı sinir hücreleri arasında elektrik sinyallerini taşıyorlar. Bu sinyallerse deneyimlediğimiz his ve duygularda değişim yaratıyor.

Çikolatanın içeriğindeki etkili maddeler;Tryptofan: Beynin, seratonin isimli nörotransmitteri yapmak için kullandığı kimyasal. Yüksek miktarlarda seratoninse mutluluk hissini tetikliyor.
Phenylethylamine: "Çikolata amfetamini" adıyla da anılan bu kimyasal, kişide uyarılmışlık, çekim ve baş dönmesi hissi uyandırıyor. Beyindeki zevk merkezini tetikliyor.

trimethylxanthine: Kafein olarak bildiğimiz bu madde de, sorumuzun cevabında önemli bir yere sahiptir.Kafeinin etki mekanizması, beyne giden kan damarlarını daraltmak, böylelikle beynin savunma tepkisi olarak uyanık ve aktif kalmasını sağlamak, aynı zamanda 

adrenalin salınımını fazlalaştırarak ve dopamin depolarını harekete geçirerek insana 

kısa süreli bir mutluluk ve keyif hali sağlamaktır. Adrenalinin etkisi, uyanıklık ve 

aktifliğin artması, dopaminin etkisi beyindeki keyif merkezlerinin uyarılması ve pozitif 

bir ruh halinin sağlanmasıdır.Bu etki, kafeinin bağımlılık yaratmasının en önemli nedenlerinden biri olarak görülmektedir.

Ruh halini ve davranışları etkilemek, değiştirmek amacıyla kullanılan “psikoaktif” maddelerden biri olan kafein, fiziksel ve psikolojik bağımlılığa yol açmaktadır.Günde 700 ml gr ya da daha fazla kafein tüketmenin tolerans üzerinde önemli etkileri kaydedilmiş, bu kişilerin günlük 200-300 ml gr gibi normal miktarlar karşısında yeterli tepkiyi vermedikleri, ancak yüksek dozlarda aldıkları kafeine tepki verdikleri ortaya konmuştur.

Peki çikolata da ortalama kafein miktarı nedir? Aşagıda ki tabloyu incelediğimiz de aslında içeriğinde bağımlılığa neden olacak kadar kafein miktarı olmadığını görebiliriz.

San Diego'daki (ABD) Nö­roloji Enstitüsü'nden araştırmacılar,1996 yıllarında kakaodan üretilen besinlerde beyin üzerinde etkili olan madde­ler buldular. Ve kakaonun beyin üzerinde yaptığı etki­lerin, marihuananın beyinde yaptığı etkilerle aynı olduğu­nu açıkladılar. Anandamin grubundan olan bu psikoaktif maddeler, beyindeki "Cannabinoid reseptörü" adı verilen bölgelerde etkili olu­yor.Fakat beyni etkilemesi için günde 4.5 kg. siyah çikolata, 10 kg. sütlü çikolata tüketmek gerekiyor. :) 

Bizim tüketimlerimiz gün içerisinde sınırlıdır.Bu tüketim miktarlarına baktığımızda bağımlılık olması benim kişisel fikrime göre imkansızdır.Sonuç olarak bağımlılık;  psikoaktif maddelerin ruh halini değiştirmesinden dolayı ortaya çıkmıştır.Avustralya'da 2006 yılında piskloji bölümünde yapılan bir araştırma' da durumun aslında çikolatanın vermiş olduğu zevk ve haz duygusundan ötürü, bağımlılığın kişiden kaynaklı olduğu öngörülmüştür.

Çikolata gayet sağlıklı bir üründür. Saf bir siyah çikolatada bol miktarda polifenoller, magnezyum, potasyum, fosfor ve E vitamini bulunur.Fakat unutmayalım ki kalori bakımından zengin bir üründür.Bir gıda mühendisi ve çikolata sever olarak  size tavsiyem, çikolatayı az miktarlarda tüketmemizin sakıncası yoktur.Hepimize afiyet olsun dostlar...

   

Kaynaklar;

http://www.e-kutuphane.teb.org.tr/pdf/mised/aralik09/6.pdf
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0002822399003077
http://www.ehow-can.com/chocolate/chocolate.pdf
http://www.biltek.tubitak.gov.tr/gelisim/psikoloji/biliyormusunuz.htm#cikolata